Zapewnienie odpowiedniego poziomu bioasekuracji w gospodarstwie rolnym to dziś nie tylko kwestia dobrej praktyki, ale często i konieczność, zwłaszcza w obliczu zagrożeń chorobami zakaźnymi zwierząt, takimi jak afrykański pomór świń (ASF). Jednym z kluczowych elementów tej strategii są maty dezynfekcyjne, które stanowią pierwszą linię obrony przed wniesieniem patogenów na teren gospodarstwa. Dobrą wiadomością jest to, że rolnicy mogą ubiegać się o dofinansowanie na zakup mat dezynfekcyjnych, co znacznie odciąża ich budżety i zachęca do inwestycji w bezpieczeństwo.
Dlaczego maty dezynfekcyjne są tak ważne?
Maty dezynfekcyjne, nasączone specjalnymi środkami biobójczymi, umieszczane są zazwyczaj przy wejściach do budynków inwentarskich, wjazdach na teren gospodarstwa, a także w miejscach, gdzie ruch pieszy i kołowy jest intensywny. Ich głównym zadaniem jest eliminacja patogenów – wirusów, bakterii, grzybów – przenoszonych na obuwiu, kołach pojazdów, a nawet kopytach zwierząt.
W kontekście chorób takich jak ASF, która może w krótkim czasie zdziesiątkować pogłowie trzody chlewnej i przynieść ogromne straty ekonomiczne, maty dezynfekcyjne odgrywają kluczową rolę w:
- – Ograniczaniu ryzyka wniesienia choroby: Tworzą barierę ochronną, która minimalizuje ryzyko przeniesienia wirusa z zewnątrz.
- – Poprawie ogólnej higieny: Przyczyniają się do utrzymania wysokich standardów higienicznych w całym gospodarstwie.
- – Wzrostu świadomości: Ich obecność przypomina o konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji przez wszystkich wchodzących na teren obiektu.
- – Spełnianiu wymogów prawnych: W wielu przypadkach stosowanie mat dezynfekcyjnych jest wymogiem prawnym lub zaleceniem służb weterynaryjnych, zwłaszcza w obszarach zagrożonych chorobami zwierząt.
Inwestycja w maty dezynfekcyjne to zatem inwestycja w zdrowie zwierząt, bezpieczeństwo finansowe gospodarstwa i spokój ducha rolnika.
Dofinansowanie na maty dezynfekcyjne: Gdzie szukać pomocy?
Dla wielu rolników koszt zakupu i regularnego uzupełniania mat dezynfekcyjnych oraz środków biobójczych może być barierą. Na szczęście istnieją programy wsparcia, które mają na celu pomoc w pokryciu tych wydatków. Głównym źródłem dofinansowania w Polsce jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Programy Bioasekuracji w ARiMR
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) regularnie ogłasza nabory wniosków w ramach programów wspierających bioasekurację w gospodarstwach rolnych. Programy te są często skierowane do konkretnych grup producentów, np. hodowców trzody chlewnej, ze względu na specyficzne zagrożenia chorobowe.
Co najczęściej podlega dofinansowaniu w ramach tych programów?
- – Zakup mat dezynfekcyjnych: To jest kluczowy element i w większości programów związanych z bioasekuracją zakup mat jest kwalifikowalnym kosztem.
- – Środki dezynfekcyjne: Niezbędne do nasączania mat dezynfekcyjnych i dezynfekcji ogólnej.
- – Sprzęt do dezynfekcji: Opryskiwacze, zamgławiacze i inne urządzenia do aplikacji środków dezynfekcyjnych.
- – Odzież i obuwie ochronne: Dla osób wchodzących na teren gospodarstwa, minimalizujące ryzyko przeniesienia patogenów.
- – Zabezpieczenia budynków inwentarskich: Siatki, przegrody, inne konstrukcje uniemożliwiające dostęp dzikim zwierzętom czy ptakom.
- – Deratyzacja i dezynsekcja: Środki i usługi związane z zwalczaniem szkodników.
- – Inwestycje budowlane: W niektórych programach możliwe jest dofinansowanie drobnych prac remontowych lub adaptacyjnych, które mają na celu poprawę standardów bioasekuracji (np. wydzielenie stref czystych i brudnych).
Rodzaje wsparcia: Dofinansowanie najczęściej ma formę refundacji części poniesionych kosztów. Oznacza to, że rolnik najpierw musi sam ponieść wydatek, a dopiero potem złożyć wniosek o zwrot jego części bądź całości. Procent refundacji może być różny – często jest to 50% kosztów kwalifikowalnych, ale w niektórych programach, szczególnie w formie pomocy de minimis w rolnictwie, może sięgać nawet 100% (do określonego limitu). Pomoc de minimis to rodzaj wsparcia, który nie jest traktowany jako niedozwolona pomoc publiczna, ponieważ jego wartość jest na tyle niska, że nie zakłóca konkurencji. Każdy rolnik ma określony limit pomocy de minimis, który może otrzymać w ciągu 3 lat.
Jak ubiegać się o dofinansowanie?
Proces ubiegania się o dofinansowanie zazwyczaj wygląda następująco:
- Monitorowanie ogłoszeń ARiMR: To pierwszy i najważniejszy krok. ARiMR na swojej stronie internetowej (arimr.gov.pl) oraz w mediach branżowych ogłasza nabory wniosków, podając terminy, warunki i niezbędne dokumenty. Zwracaj uwagę na programy dedykowane bioasekuracji lub te, które w szerszym zakresie wspierają modernizację gospodarstw rolnych.
- Zapoznanie się z regulaminem naboru: Każdy nabór ma swój szczegółowy regulamin, który określa:
- – Kto może ubiegać się o dofinansowanie (np. rodzaj prowadzonej działalności rolniczej, liczba posiadanych zwierząt).
- – Jakie są koszty kwalifikowalne (czyli za co można dostać zwrot).
- – Ile wynosi maksymalna kwota wsparcia i jaki jest procent refundacji.
- – Jakie dokumenty należy złożyć.
- – Terminy składania wniosków.
- Przygotowanie dokumentów: Wśród wymaganych dokumentów zazwyczaj znajdują się:
- – Wniosek o przyznanie pomocy.
- – Kopie faktur lub innych dowodów zakupu mat dezynfekcyjnych i innych kwalifikowalnych produktów/usług.
- – Potwierdzenia płatności.
- – Dokumenty potwierdzające status rolnika (np. numer identyfikacyjny w ewidencji producentów).
- – W niektórych przypadkach mogą być wymagane zaświadczenia o ukończeniu szkoleń z zakresu bioasekuracji lub opinie służb weterynaryjnych.
- Złożenie wniosku: Wnioski można składać w kilku formach:
- – Osobiście w biurach powiatowych ARiMR.
- – Za pośrednictwem platformy ePUAP (elektroniczna skrzynka podawcza).
- – Za pomocą usługi mObywatel.
- – Pocztą tradycyjną, listem poleconym.
- – Warto zawsze sprawdzić w ogłoszeniu o naborze, które formy składania wniosków są dopuszczalne.
- Rozpatrzenie wniosku i wypłata środków: Po złożeniu wniosku ARiMR weryfikuje go pod kątem zgodności z regulaminem. Po pozytywnym rozpatrzeniu, środki zostają wypłacone na konto rolnika.
Dodatkowe wskazówki i możliwości
- Lokalne programy wsparcia: Oprócz programów ogólnopolskich, warto sprawdzić, czy w Twoim województwie lub gminie nie ma dodatkowych programów wsparcia dla rolników w zakresie bioasekuracji. Czasem samorządy, we współpracy z Wojewódzkimi Inspektoratami Weterynarii, oferują lokalne dotacje.
- Doradztwo rolnicze: Skorzystaj z pomocy Ośrodków Doradztwa Rolniczego (ODR). Doradcy rolniczy posiadają aktualną wiedzę na temat dostępnych programów, pomagają w wypełnianiu wniosków i doradzają w kwestiach bioasekuracji. Ich wsparcie jest bezpłatne i bardzo cenne.
- Kluczowe terminy: Pamiętaj, że nabory wniosków mają ściśle określone terminy. Zawsze sprawdzaj daty graniczne, aby nie przegapić szansy na dofinansowanie. Spóźniony wniosek nie zostanie rozpatrzony.
- Faktury i dokumentacja: Bardzo ważne jest skrupulatne gromadzenie wszystkich faktur i dowodów zapłaty za zakupione maty dezynfekcyjne oraz inne kwalifikowalne wydatki. Bez pełnej i poprawnej dokumentacji wniosek może zostać odrzucony.
- Wiedza to podstawa: Upewnij się, że Twoje gospodarstwo spełnia wszystkie wymogi bioasekuracji. Dofinansowanie to jedno, ale prawdziwa ochrona zaczyna się od świadomego i konsekwentnego stosowania zasad higieny i bezpieczeństwa.
Podsumowanie
Dofinansowanie na zakup mat dezynfekcyjnych dla rolników to realna pomoc, która pozwala na podniesienie standardów bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwach. Inwestując w bioasekurację, chronisz swoje zwierzęta, swoje finanse i przyczyniasz się do ogólnego bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Regularne śledzenie komunikatów ARiMR, współpraca z doradcami rolniczymi oraz skrupulatne przygotowanie dokumentów to klucz do skutecznego ubiegania się o to cenne wsparcie.
